Amputatie- en prothese training

Amputatie- en prothese training

Leestijd: 6 minuten

Algemene Informatie

De veelvoorkomende oorzaken van beenamputaties zijn vaatlijden (95%), trauma (4%) en maligniteit, aangeboren etc (overige 1%). De meest voorkomende amputaties zijn de trans tibiale amputaties, knie-exarticulaties en trans femorale amputaties.

Een trans tibiale amputatie is een onderbeenamputatie. Het grote voordeel ten opzichte van knie-exarticulaties en trans femorale amputaties is dat het kniegewricht gehouden blijft. Het leren lopen met deze prothese is relatief makkelijk. Er bestaat gevaar op een flexiecontractuur (het niet meer goed kunnen strekken van bepaalde lichaamsdelen) van de knie en de heup. Drukplekken op het scheenbeen komt vrij veel voor bij het dragen bij deze prothese en dit blijft een aandachtspunt. Om drukplekken te voorkomen is het belangrijk om goed en duidelijk advies te krijgen en te weten waar je zelf alert op moet zijn.

Een knie-exarticulatie is een amputatie door het kniegewricht. Het is mogelijk om op het uiteinde van de stomp te staan en de stomp volledig te belasten. Dit is omdat het bot aan de onderzijde breed is en nog intact is. Het nadeel van een protheseknie is dat deze niet op dezelfde hoogte staat als een normale knie, maar iets lager.

Een trans femorale amputatie is een bovenbeen amputatie. Het is lastiger om met een bovenbeen amputatie te lopen, omdat er slechts een klein deel van het been gespaard is gebleven. Er bestaat gevaar op een flexiecontractuur (het niet meer goed kunnen strekken van bepaalde lichaamsdelen) van de heup. Zitten kan als oncomfortabel beschouwd worden, omdat mensen met een bovenbeen amputatie altijd op de koker van de prothese zitten en hierdoor ontstaat een bekkenscheefstand. Dit is te verhelpen door met de niet geamputeerde zijde op een dun kussentje te gaan zitten.

Oorzaken van pijn

Na de amputatie kan er pijn ontstaan. Dit kan verschillende oorzaken hebben. Een van deze oorzaken is dat na de amputatie botuitsteeksels gevormd kunnen worden. Dit gebeurt omdat het uiteinde van de stomp op zoek gaat naar een deel om weer aan te groeien, zoals bij een botbreuk. Dit zorgt voor pijn en deze botuitsteeksels kunnen operatief verwijderd worden. Zenuwen doen precies hetzelfde op de plek waar de zenuw is doorgesneden. Ook dit kan voor pijn zorgen, en dit kan ook operatief verwijderd worden. Daarnaast bestaat er nog fantoompijn, dit is dat pijn wat nog afkomstig is vanuit het geamputeerde lichaamsdeel. Het komt vaak voor als voor de amputatie ook veel pijnklachten vanuit het lichaamsdeel kwamen. Fantoompijn is te bestrijden met medicatie en therapie, maar het resultaat is niet blijvend. Na weefselschade en na een operatie ontstaat er eigenlijk altijd oedeem, zo ook bij een amputatie.

Prothesetraining

Fases van prothetisering 

Meestal is de eerste fase van prothetisering het aanmeten van de stompkous en de liner (de liner verbindt de stomp met de prothesekoker) en het opbouwen van de draagtijd hiervan. Er wordt doorgaans begonnen met dragen van de liner gedurende een half uur of een uur per keer en dit drie keer op een dag. Als de liner niet gedragen wordt, is het aangeraden om de stompkous te dragen om oedeemvorming te voorkomen.

Het duurt meestal twee weken voordat de prothese na het aanmeten klaar is en dan is er meestal ook al gewenning aan de liner. Hierna begint de looptraining met de prothese. Looptraining wordt gestart in de brug en er wordt altijd goed gelet op het aanleren van een goed looppatroon. Kracht, balans en conditie blijven belangrijke punten aangezien het lopen en functioneren met een prothese veel inspanning kost.

Meer informatie?

Voor aanvullende informatie kunt u verschillende artikelen gepubliceerd op onze website raadplegen. Daarnaast is het uiteraard mogelijk om vrijblijvend contact met ons op te nemen.

Prothese training

Geschreven door Lianne Hoogeveen in opdracht van Oedeem en Fysiotherapie Jansen (28 mei 2019)

Lees Verder

Wat te doen aan sarcopenie?

Sarcopenie is het verlies van spiermassa en spierfunctie. Bij sarcopenie is de afbraak van spieren sneller dan de aanmaak van spieren…

Lees verder
Wie help Wijbren met een kleine (of grote) donatie?

De negende editie van de handbike battle start dit jaar op 22 juni met als uitdaging de klim op de…

Lees verder
Psycho-oncologie van Het Behouden Huijs

Psycho-oncologie van Het Behouden Huijs

Lees verder
Prothesetraining in Assen

Graag zetten wij deze topper in het zonnetje. Bij OFJ trainen ongeveer 40 beengeamputeerden die allemaal een prestatie op top…

Lees verder
Wilt u vrijblijvend advies of een kennismakingsgesprek?
Neem contact met ons op.
Maak een afspraak